Geriatria to dziedzina medycyny zajmująca się kompleksową opieką nad osobami starszymi – najczęściej po 60.–65. roku życia – które zmagają się z chorobami przewlekłymi, zespołami geriatrycznymi lub ogólnym pogorszeniem sprawności organizmu związanym z wiekiem. Jej celem jest nie tylko leczenie chorób, ale przede wszystkim utrzymanie jak najwyższej jakości życia seniora, poprawa jego samodzielności oraz zapobieganie powikłaniom i niepotrzebnym hospitalizacjom.
W przeciwieństwie do tradycyjnego leczenia chorób pojedynczych narządów, geriatria patrzy na pacjenta holistycznie – bierze pod uwagę stan zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego. Seniorzy często zmagają się z kilkoma schorzeniami jednocześnie (np. nadciśnieniem, cukrzycą, chorobami serca, otępieniem), a do tego dochodzą zmiany funkcji poznawczych, problemy z poruszaniem się czy osłabienie siły mięśni. Rolą geriatry jest takie skoordynowanie opieki, aby wszystkie te elementy zostały uwzględnione w planie leczenia.
Wizyta u geriatry obejmuje zwykle:
kompleksową ocenę stanu zdrowia (fizycznego, poznawczego i emocjonalnego),
analizę przyjmowanych leków i ich interakcji,
zaplanowanie dalszego leczenia, rehabilitacji i profilaktyki,
wsparcie w organizacji codziennego funkcjonowania (dieta, aktywność fizyczna, dostosowanie domu),
doradztwo dla rodzin i opiekunów.
Opieka geriatryczna w Polsce jest dostępna w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) i może obejmować zarówno porady ambulatoryjne, jak i hospitalizację w oddziale geriatrycznym.
Aby skorzystać z opieki geriatrycznej finansowanej przez NFZ, należy spełnić kilka podstawowych warunków:
Liczba poradni i oddziałów geriatrycznych w Polsce wciąż rośnie, jednak dostępność bywa ograniczona – dlatego warto zapisać się na wizytę jak najwcześniej, zwłaszcza jeśli senior zaczyna tracić samodzielność lub pojawiają się zaburzenia pamięci.
Starzenie się organizmu to proces, który dotyczy nie tylko ciała, ale również psychiki. Wraz z wiekiem mogą pojawiać się zaburzenia nastroju, lęki, stany depresyjne, a także otępienia, w tym choroba Alzheimera i inne formy demencji. Psychogeriatria to dziedzina łącząca wiedzę z zakresu psychiatrii i geriatrii – skupia się na diagnozowaniu, leczeniu i wspieraniu osób starszych z zaburzeniami psychicznymi lub poznawczymi.
Do psychogeriatry warto zgłosić się, gdy u seniora występują m.in.:
zauważalne pogorszenie pamięci, orientacji, trudności w wykonywaniu codziennych czynności
podejrzenie otępienia lub choroby Alzheimera
zmiany osobowości, wycofanie społeczne, nagłe wahania nastroju,
objawy depresji lub lęku, które utrudniają funkcjonowanie,
zaburzenia snu, apetytu czy motywacji, które nie mają wyraźnej przyczyny somatycznej.
Opieka psychogeriatryczna obejmuje nie tylko leczenie farmakologiczne, ale również działania wspierające funkcje poznawcze, terapię zajęciową oraz psychoedukację rodzin. Kluczową rolę odgrywa tu wczesne rozpoznanie objawów – im szybciej zostanie wdrożone leczenie, tym większe szanse na spowolnienie choroby i zachowanie jak największej samodzielności seniora.
Psychogeriatria to również wsparcie emocjonalne dla rodzin, które często stają przed trudnymi decyzjami i potrzebują wiedzy, jak rozmawiać z bliską osobą w kryzysie poznawczym lub emocjonalnym.
Wprowadź nazwę miejscowości lub województwo i znajdź najbliższą poradnię lub oddział geriatryczny, który współpracuje z Fundacją Patroni.
Jesteś seniorem, który potrzebuje pomocy w poradzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami? Ktoś z Twoich bliskich potrzebuje wsparcia? Skontaktuj się z nami.
